پروتکل ناستر

§ ناستر در سطح بالا

• دو جز اصلی در شبکه ناستر وجود دارند: کلاینت ها و رله ها.

  • کلاینت ها رابط کاربری هستند کابران استفاده می کنند تا داده ها در رله ها بخوانند و بنویسند. در دنیای رسانه های اجتماعی، مثل اپ موبایل یا اپ وب توییتر می مانند. این کلاینت است که به شما اجازه می دهد در پایگاه داده متمرکز توییتر داده ها را بخوانید یا بنویسید.
  • رله ها مانند پایگاه داده هستند (هرچند که کارهایی خیلی بیشتر از صرفا ذخیره داده انجام می دهند). رله ها به کلاینت ها اجازه می دهند که داده ها را به آنها بفرستند و سپس آن داده را در پایگاه داده ذخیره می کنند. آنگاه کلاینت ها می توانند داده را از رله ها بخوانند و به کاربران نشان دهند.

• هر کاربر با یک کلید عمومی شناخته می شود. هر شئ رویداد (مثلا پیامی که می فرستید، بروز رسانی لیست دنبال شوندگان شما، و غیره) امضا می شود. کلاینت ها این امضاها را اعتبارسنجی می کنند تا مطمئن شوند صحت دارند.

• کلاینت ها داده را رله ها می گیرند و به رله ها متنشر می کنند. رله ها تقریبا همیشه توسط کاربر انتخاب می شوند. رله ها مجبور به برقراری ارتباط با یکدیگر نیستند اما بطور بالقوه ممکن است در آینده این اتفاق بیافتد.

• برای مثال، برای بروزرسانی نمایه خود، فقط به کلاینت خود دستور می دهید که یک رویداد نوع صفر به رله هایی که می خواهید استفاده کنید بفرستد. سپس رله ها این رویداد را ذخیره می کنند.

• در آغاز، کلاینت شما داده ای را که خواسته اید از رله ها می پرسد. ممکن آن را طوری فیلتر کنید که فقط رویداد های کاربرانی را که آنها دنبال می کنید نشان دهد یا می توانید همه چیز را از همه کس بخواهید، سپس کلاینت این داده را به شما نشان می دهد.

• انواع مختلف رویداد وجود دارد. رویدادها می توانند همه جور ساختار داده را در بر بگیرند، و بیشترین ساختار های مورد استفاده به احتمالات اجرای ناستر راه می یابند (NIPها - استانداردهای پروتکل که همه به آن مقید هستند) پس همه کلاینت ها می توانند بی هیچ مشکلی از پس آنها بربیایند.

• داده ای که می توانید در ناستر ببینید کاملا به رله هایی بستگی دارد که به تصمیم می گیرید به آن ها متصل شوید. برای درک بیشتر نمودار شبکه را در زیر ببینید.

نمودار شبکه

در نمودار بالا می بینید که ما 3 رله و 3 کاربر داریم. هر کاربر با کلاینتی متفاوت به ناستر وصل شده است (و در پلتفرمی متفاوت).

با در نظر گرفتن خوانده ها و نوشته ها در نمودار:

• باب می تواند تمام یادداشت های آلیس را ببیند، ولی هیچ چیز از ماری نمی بیند (و حتی نمی داند او وجود دارد)
• آلیس می تواند تمام یادداشت های باب را ببیند، ولی هیچ چیز از ماری نمی بیند (و حتی نمی داند او وجود دارد)
• ماری می تواند تمام یادداشت های باب و آلیس را ببیند. این بدان دلیل است که در حالی که او فقط به رله 3 می نویسد، ولی از رله 2، جایی که باب و آلیس در آن می نویسند می خواند.

این یک وضعیت بسیار ساده شده است ولی می توانید ببینید که انتخاب رله هایی که به آنها وصل می شوید می تواند تاثیر زیادی در چیزها و کسانی که در استفاده از ناستر می بینید داشته باشد.

§ رویدادها

رویداد تنها گونه شئ در شبکه ناستر است. هر شئ رویداد یک نوع دارد، که مشخص می کند این رویداد از چه قسمی است (کاربر احتمالا چه عملی انجام داده است یا چه پیام هایی دریافت کرده است). یک ویداد نوع 1 به این شکل است (نوع 1 برای یادداشت های متنی کوتاه است. مثلا چیزی شبیه توییت)

{
    "id": "4376c65d2f232afbe9b882a35baa4f6fe8667c4e684749af565f981833ed6a65",
    "pubkey": "6e468422dfb74a5738702a8823b9b28168abab8655faacb6853cd0ee15deee93",
    "created_at": 1673347337,
    "kind": 1,
    "tags": [
        ["e", "3da979448d9ba263864c4d6f14984c423a3838364ec255f03c7904b1ae77f206"],
        ["p", "bf2376e17ba4ec269d10fcc996a4746b451152be9031fa48e74553dde5526bce"]
    ],
    "content": "Walled gardens became prisons, and nostr is the first step towards tearing down the prison walls.",
    "sig": "908a15e46fb4d8675bab026fc230a0e3542bfade63da02d542fb78b2a8513fcd0092619a2c8c1221e581946e0191f2af505dfdf8657a414dbca329186f009262"
}

• بخش id شماره شناسایی رویداد را به ما می گوید.
• بخش pubkey کلید عمومی کاربری که رویداد را فرستاده می گوید.
• بخش created_at می گوید رویداد چه زمانی منتشر شده است.
• بخش kind می گوید این چه نوع رویدادی است.
• بخش tags درباره تگ های روی رویداد به ما می گوید. این ها برای ایجاد لینک، افزودن رسانه، نام بردن از سایر کاربران یا رویداد ها استفاده می شود.
• بخش content محتوای رویداد را می دهد. در این مورد، همان یادداشت متنی کوتاه.
• بخش sig امضایی است که کلاینت ها استفاده می کنند تا تایید کنند کاربری با این کلید عمومی واقعا این رویداد را در تاریخ مشخص شده فرستاده است.

انواع رویداد

این لیستی از انواع فعلی رویداد است. بروز ترین لیست همیشه در ریپازیتوری NIPهای ناستر یافت می شود.

نوع	توصیف	NIP
0	فراداده	1
1	یادداشت متنی کوتاه	1
2	توصیه رله	1
3	مخاطبان	2
4	پیام های مستقیم رمزنگاری شده	4
5	حذف رویداد	9
6	بازنشر	18
7	واکنش	25
8	مدال پاداش	58
40	ایجاد کانال	28
41	فراداده کانال	28
42	پیام کانال	28
43	پیام مخفی کانال	28
44	کاربر بیصدای کانال	28
1984	گذارش کردن	56
9734	درخواست زپ	57
9735	زپ	57
10000	لیست بی صدا	51
10001	لیست سنجاق	51
10002	فراداده لیست رله	65
22242	احراز هویت کلاینت	42
24133	اتصال ناستر	46
30000	لیست دسته بندی افراد	51
30001	لیست دسته بندی نشانک	51
30008	مدال نمایه	58
30009	تعریف مدال	58
30023	محتوای طولانی	23
30078	داده مخصوص اپلیکیشن	78
30402	طبقه بندی ها	99
1000-9999	رویدادهای عادی	16
10000-19999	رویدادهای قابل جایگزینی	16
20000-29999	رویدادهای زودگذر	16
30000-39999	رویدادهای قابل جایگزینی پارامتری	33

تگ های استاندارد

نام	مقدار	سایر پارامترها	NIP
e	شناسه رویداد (hex)	رله URL, علامت	1, 10
p	کلید عمومی (hex)	relay URL	1
a	با یک رویداد هماهنگ می کند	relay URL	33, 23
r	ارجاع (URL, etc)		12
t	هشتگ		12
g	جئوهش		12
nonce	تصادفی		13
subject	موضوع		14
d	شناسه		33
expiration	unix مهرزمانی (رشته)		40

§ NIPs

یک احتمال اجرای ناستر، یا بطور خلاصه NIP، به وجود می آید تا مستند کند که چه چیز الزاما، باید یا شاید بتواند توسط نرم افزار کلاینت و رله ناستر به اجرا درآید. NIPها اسنادی هستند که شیوه کار پروتکل ناستر را ترسیم می کنند.

چرا باید به NIPها اهمیت دهم؟

ناستر غیرمتمرکز است و (مثل توییتر) در تملک یک شرکت مرکزی نیست. این بدان معناست که جهت و مسیر پروتکل به همه ما بستگی دارد! ما می توانیم تغییرات را پیشنهاد دهیم یا از تغییراتی دفاع کنیم و درباره ایده های پیشنهادی دیگران بازخورد دهیم.

عضو فعال جامعه ناستر بودن به شما حق تعیین مسیر شبکه را می دهد. NIPهایی که در ریپازیتوری اصلی منتشر شده اند تاکنون به تایید رسیده اند. افزودن ایده جدید از راه پول ریکوئست به ریپوی اصلی انجام می شود. Being an active part of the community gives you a say in the direction of the network. NIPs published in the main repository are already approved. Adding new ideas is done via Pull Request on that repo.

کجا می توانم NIPها را پیدا کنم؟

تمام NIPهای فعلی را می توانید در مخزن NIP ناستر ببینید.